Ngrohja globale ndryshon ekosistemin Britanez
Hapėsirė / Shkencė - 20/10/2006 - Shkruar nga: Genc B. KASTRATI
Biologėt nė Britani kanė konkluduar se gjatė 25 viteve tė fundit, fauna e ishullit ka nisur migrimin pėr nė veri tė vendit pėr ti ikur ngrohjes sė trojeve jugore. Studimet e University of York, kanė treguar se 80% tė rreth 300 llojeve tė vėzhguara janė duke lėvizur pėr nė veri.
Lėvizja nė veri ėshtė zakonisht nė distanca prej 70 - 100 km.
Chris Thomas, profesor i Biologjisė Ruajtse nė York, deklaron se "mostra jonė ėshtė mjaft e madhe qė tė jemi tė sigurt se ky ėshtė model i ndryshimit". Ai shton se "80% ėshtė pėr qindje mjaft e madhe...ėshtė mahnitėse sa i dukshėm dhe e fuqishėm ėshtė ndikimi i ndryshimit klimatik".
Krijesat e studiuara nga universiteti pėrbėhen nga insektet, gjitaret, kurrizoret dhe pakurrizoret.
Disa shkencėtarė parashikojnė se temperaturat mesatare nė Britani do tė rriten pėr 3.5ŗC mes 2006 dhe 2080. Gjatė shekullit tė kaluar ato janė rritur pėr 0.6ŗC.
Pritet se temperaturat mesatare nė 2100 do tė jenė mė tė larta se gjatė 2 dhe ndoshta 10 milion viteve tė kaluara.
Jeta (ekzistenca) mesatare e njė llojit ėshtė mes 1 deri nė 10 milion vite. Kjo do tė thotė se prej 10% - 99% tė krijesave tė sotme do ta pėrjetojnė kėtė ndryshim klimatik tė cilin nuk e kanė pėrjetuar mė parė.
Njė shembull i migrimit ėshtė prania e krimbave kafshues nė Kew Gardens (kopshti Kew) nė Londer. Kėta krimba rriten nė Europė jugore.
Ngrohja globale gjithashtu ndikon nė uljen e llojeve, gjė qė ėshė vėzhguar nė fluturat e ishujve Britanike.
Me migrimin e llojeve jugore nė veri, mendohet se konkurenca pėr ushqim dhe teritor mes shtazėve do ta ē'rregullon ambientin dhe fillon njė luftė e cila do tė fitohet nga llojet mė tė adaptuara pėr mot tė ngrohėt.
Burimi i lajmit:
http://www.physorg.com/news80568523.htmlhttp://www.physorg.com/news80568523.html----
Si thoni, sikur ka filluar te ngrohet shume koha? Ketu ku jetoj une cdo dimer ka qene -15, tani eshte ulur mesatarja ne -8. Por edhe ne Shqiperi me thojne njerezit e mi qe dimri eshte bere si vere...